Farioli en Ajax blijven scoren, terwijl de doelpalen verschuiven

Francesco Farioli is momenteel de gevierde man bij Ajax. De Italiaan heeft, nadat de club twee seizoenen alle vormen van pijn heeft gekend, Ajax naar de koppositie geleid en zijn elftal tot een nauwelijks te kloppen geheel omgeturnd. Toch is het sentiment rondom zijn persoon allerminst vrij van kritiek. Analisten nemen zijn rotatiebeleid en tactieken iedere halve week onder vuur.

‘Vastigheid’

Nog voor Ajax zich werkelijk verzekerd had van Europa League-voetbal, werden de keuzes van de (lekker om te zeggen) afgestudeerd filosoof onder vuur genomen. Farioli roteert volop. En dat vinden Nederlanders vreemd. De pleidooien voor ‘vastigheid creëren in het elftal’ waren niet aan te slepen.

Na de roemruchte penaltyreeks tegen Panathinaikos legde Farioli de achterliggende reden van zijn rotatiebeleid uit. “Afgelopen seizoen was Ajax het slechtste team qua blessures en herstel met de laagste intensiteit op het veld.” Deze uitleg werd regelmatig terzijde geschoven. Liever werd de discussie richting “Je mag toch wel een keer in het rood gaan?!” getrokken.

Noem het desinteresse, noem het domheid, noem het luiheid. Later na de succesvolle week van Ajax, met eclatante zeges op Feyenoord & PSV, werd al licht schoorvoetend toegegeven dat Farioli nog helemaal niet zo dom was.

Doelpalen verschuiven

‘Het verschuiven van de doelpalen’ is een term die ik nog wel eens in de mond wil nemen. Als een kritiekpunt wordt weerlegd, wordt weer een nieuw argument gevonden om het gewenste frame kracht bij te zetten.

Wat nu eindeloos wordt herhaald, is het attractiviteitsargument. Dat bekt natuurlijk uitstekend lekker, want Nederlanders vinden ‘leuk voetbal’ een prioriteit. En dat imago kleeft uiteraard aan Ajax. Zelfs nu, we schrijven eind februari, wordt bij het stijgen van Ajax’ titelkansen geklaagd over attractiviteit. Tsja, waar begint attractiviteit?

Maar vooral: mag je attractiviteit eisen in de situatie waar Ajax zich in bevindt? De financiële cijfers slaan richting het rood, zij het niet problematisch. Champions League-voetbal zou een belangrijke opkikker zijn na twee seizoenen alle vormen van pijn. Presteren geeft lucht, maar bovenal maakt presteren Ajacieden weer eens blij nadat in 2022 voor het laatst een prijs mocht worden bijgeschreven.

Ajax moet als een topclub presteren, en dat doet Ajax resultaat-technisch dan ook. Maar na alle sportieve schade en een selectie vol gebreken, wordt alsnog gejammerd bij pak ‘m beet Studio Voetbal dat het saai is. Daar houden de gesprekken en analyses dan ook weer op.

Renaissances

Josip Sutalo, Anton Gaaei, Kenneth Taylor; zomaar wat Ajacieden die vorig seizoen het mikpunt van stevige kritiek waren. Eigenlijk was de hele Ajax-selectie dat, die natuurlijk door de verderfelijke Sven Mislintat werd samengesteld. Het zouden miskopen zijn, spelers die er niets van konden. Vooral rond Gaaei en Sutalo was de beeldvorming te sterk om tegenop te vechten. Defensieve blunders, wedstrijdbepalende foute, mentaal dodelijke vroege wissels. En Kenneth Taylor? Hij voelde als een vlees-noch-vis-voetballer aan.

Je kunt er niet omheen dat de tactieken van Farioli een belangrijke reden zijn voor het verbeterde spel. Farioli heeft zijn tactische principes, maar probeert vooral spelers meer in zijn kracht te laten voetballen. De voorgaande seizoenen was er wel een strategie, maar tactische invulling werd er totaal niet aan gegeven.. als er al daadwerkelijk een strategie was.

Zoals Johan Cruijff in 2008 in het kader van het EK Voetbal zei: het gaat om de hoeveelheid meters die je moet verdedigen. “Welke meters?!”. Dit gegeven staat, kijkend naar dit Ajax, nog altijd fier overeind. En belangrijker: Ajax floreert daarmee. Vorig seizoen werden 61 tegengoals geïncasseerd, nu nog maar 18.

Farioli mag dan niet het meest attractieve voetbal spelen, maar hij heeft bewezen uit Anton Gaeei meer te kunnen halen. Wie de data van 2023-24 goed doorzag, zag al een beetje dat Gaaei ondanks een verscheurd Ajax aardig in staat was om aanvallend veel betrokken te zijn.

En zo geschiedde dit seizoen: vertrouwen, tactische stabiliteit kunnen wat met een speler doen.

Zo geldt het voor Sutalo, zo geldt het voor Fitz-Jim, voor de opmerkelijke bloei van Youri Baas. En zo kunnen we nog wel doorgaan.

Het knappe hieraan is dat Farioli, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Maurice Steijn, nooit openlijk gezeurd heeft over de werken van zijn technisch directeur. De Ajax-selectie kende door het uitblijven van Sulemana en tijdelijk door het vertrek van Rensch toch aardig wat gebreken. Farioli bleef rustig, hield koers en kijkt naar wat hij heeft in plaats van wat hij niet heeft.

Ajaxfans zijn realistisch

Het is simpelweg het verhaal van deze Ajax-selectie dit seizoen: de renaissance van talloze Ajacieden die afgeschreven en wel waren, maar als een strijdend collectief zich naar de koppositie hebben weten te knokken. Iedere speler weet wat hen te doen staat en vervalt niet in onwetendheid en structuurloosheid.

Dat gegeven is een overwinning voor Ajax an sich. Eindelijk heb je het gevoel dat Ajax weer aan iets bouwt, en dat samen met een kolkend stadion. De verbazing van mensen, soms voelt het bijna als woede, over blije Ajax-fans is opmerkelijk.

“Waar zijn de kritische Ajacieden gebleven? Het voetbal is toch helemaal niet zo goed?!”

Nee, stupid one. Ajacieden zijn gewoon realistisch en voorzichtiger geworden na twee jaar leed. Ze weten dat de club en ook de ‘gewonde’ spelers in een mentaal lastige situatie zitten. Die moet je steunen, en niet kritisch benaderen. En je schept jezelf valse verwachtingen als je wekelijks naar Ajax gaat kijken met het idee dat ze wel even de pannen van het dak gaan voetballen. Een gedoodverfde spelmaker met restwaarde zit niet in deze Ajax-selectie. Dan wordt voetbal automatisch meer schaken.

Is kritiek dan verboden?

Inmiddels is de vijver aan argumenten tegen Farioli aardig aan het opdrogen, maar het wantrouwende gevoel verdwijnt niet. Kun je zeggen, de angst voor het onconventionele?

Een wantrouwend oog, het mag altijd. Ik juich het zelfs van harte toe. Het leven moet niet een soort juichfanfare worden, waar alleen maar goed nieuws is. Er is nooit alleen maar goed nieuws. Er is constant iets te verbeteren.

Maar lever dan wel eerlijke kritiek. In chaos is iedereen een schietschijf. In rust en orde moeten mensen iets meer hun best doen om gefundeerde kritiek te leveren. Dat geldt voor enkele televisieprogramma’s, dat geldt voor enkele sites.

Probeer toch alsjeblieft niet de mening leidend te laten zijn in plaats van de feiten. Volg de bal, kijk naar het spel, en praat daarna verder. Bij meningenjournalistiek is helemaal niemand gebaat.

Daarom in deze tijden complimentjes voor Voetbal International die aan de hand van Lentin Goodijk en Pieter Zwart rustig naar de bal blijven kijken in de verschillende artikelen die worden geproduceerd.

ESPN’s Dit Was het Weekend doet ook moeite om Farioli beter te begrijpen, maar te vaak wordt de persoonlijke mening er nog in vergoten.

Natuurlijk hebben we ook nog podcasts als de Pantelic Podcast en de Pak Schaal Podcast die het Ajax-sentiment vertegenwoordigen.